,,O POWSTANIU GATUNKÓW"-KAROL DARWIN

Źródło

Monografia Karola Darwina  ,,O powstawaniu gatunków" została opublikowana po raz pierwszy w 1859 w Londynie w wydawnictwie Johna Murraya. Autor przedstawił w niej podstawy swojej teorii ewolucji gatunków w procesie naturalnej selekcji. Książka ta stała się jedną z najważniejszych prac w historii nauk przyrodniczych. Zawiera zebrane przez Darwina na przestrzeni lat, głównie podczas podróży statkiem HMS Beagle w latach 30. XIX wieku, dowody na istnienie doboru naturalnego.  Teoria ewolucji była wiele razy modyfikowana, ale główne jej założenia przetrwały do dziś.

Karol Darwin zaprezentował szereg dowodów popierających ideę doboru naturalnego jako motoru napędowego ewolucji. Ewolucja jest niepodważalnym, dobrze udokumentowanym zjawiskiem naukowym, którego nie może podważyć żaden badacz zajmujący się naukami przyrodniczymi. Ewolucja zachodzi dwuetapowo. Pierwszy jej etap to powstanie przypadkowej i działającej bezkierunkowo zmienności w obrębie gatunku, a drugim jest dobór naturalny. Dobór naturalny polega na eliminowaniu osobników słabiej przystosowanych do środowiska. Wewnątrz gatunków obserwuje się zmienność osobniczą, która jest przypadkowa i bezkierunkowa, a także w znaczącym stopniu dziedziczna. Osobniki w obrębie gatunków wydają więcej potomstwa niż może go przeżyć, przez co wywoływana jest konkurencja z racji ograniczonych zasobów środowiska. To prowadzi do walki o byt, podczas której osobniki najlepiej zaadaptowane zwyciężają i wypierają osobniki o słabszych przystosowaniach. Dzięki temu zjawisku w następnych pokoleniach utrwalane są cechy korzystne. W zmieniających się wciąż warunkach środowiska zewnętrznego długotrwałe działanie doboru naturalnego przyczynia się do powstania nowych gatunków, czyli specjacji. Ważnym czynnikiem przyczyniającym się do zajścia specjacji są bariery geograficzne, które uniemożliwiają krzyżowanie się osobników jednego gatunku na obszarach izolowanych. Tak w ogromnym skrócie przedstawia się teoria Darwina o powstawaniu gatunków i doborze naturalnym.

Język książki jest jasny i przejrzysty nawet dla laików, ale w dzisiejszych czasach trąci nieco myszką i trzeba bardzo skupiać się nad tekstem. Jednak warto sięgnąć po oryginalny tekst i  przekonać się, jak brzmi i dlaczego w różnych środowiskach nawet dzisiaj wywołuje gorące spory. Czytałam kiedyś biografię Karola Darwina, dzięki której mogłam poznać jego fascynującą osobowość, niezwykłą dociekliwość, pracowitość, pomysłowość w planowaniu oraz prowadzeniu niezliczonych obserwacji i doświadczeń. Przeczytanie ,,O powstaniu gatunków" dopełniło obraz naukowca w moich oczach.

,,O powstawaniu gatunków" to lektura obowiązkowa dla ludzi interesujących się naukami przyrodniczymi. Dzieło to jest warte poznania i nie trzeba się obawiać, tego że powstało ponad 150 lat temu, gdyż tezy w niej zawarte i poparte licznymi dowodami wciąż są aktualne. We współczesnym świecie, który bardzo szybko się zmienia, ewolucja w rękach naukowców może stać się orężem w przystosowaniu się do zmian. Warto zgłębiać taką tematykę. Dodam, że publikacja jest pięknie i bardzo starannie wydana, więc może być też prezentem dla młodego i zapalonego biologa, czy też przyrodnika.

Wpisy powiązane:,,Opowieść o Darwinie"-Irving Stone

Autor: Karol Darwin
Kategoria: nauki przyrodnicze (fizyka, chemia, biologia, itd.)
Liczba stron: 500
Tytuł oryginału: On the Origin of Species by Means of Natural Selection, or the Preservation of Favoured Races in the Struggle for Life
Data wydania: 2019-10-16
ISBN: 9788377795743
Tłumacz: Szymon Dickstein
Wydawnictwo: Wydawnictwo MG