WICHROWE WZGÓRZA"-Emily Jane Brontë

Źródło

Od kilku lat wczytuję się w kolejne powieści sióstr Brontë i w listopadzie sięgnęłam po jedyną powieść Emily Jane Brontë Wichrowe wzgórza wydaną w pięknej szacie graficznej przez Wydawnictwo MG.

Akcja Wichrowych wzgórz rozgrywa się na przełomie XVIII i XIX w. w posiadłości Earnshawów (Wichrowe wzgórza) i posiadłości rodziny Lintonów (Drozdowe gniazdo). Pan Earnshaw przywozi do domu bezdomnego, cygańskiego chłopca, którego znalazł na ulicach Liverpoolu i nakazuje własnym dzieciom traktować go jak brata. Między chłopcem a Cathy rodzi się więź tak silna, że nie liczą się z  konwenansami i z ludźmi wśród których żyją. Ich postępowanie wpłynie na następne pokolenie.

W bohaterach Wichrowych wzgórz widać mroczną stronę ludzkiej natury. Dzika namiętność Heathcliffa i Catherine jest głównym tematem w powieści. Jako dzieci buntują się przeciwko tyrańskiej władzy i bigoterii religijnej, która ich otacza. Ich miłość ma wymiar duchowy, gdyż są dla siebie bratnimi duszami. W ich związku jednak pojawia się dwuznaczność. Cathy poznaje Edgara, który ze względu na wygląd, zachowanie i wyrafinowanie jest przeciwieństwem Heathcliffa. Z powodu wyższego statusu społecznego Edgara, Cathy postanawia go poślubić i od tego momentu zaczyna się rozgrywać mroczna i mściwa historia, która pochłania w mrok głównych bohaterów oraz ma wpływ na życie innych ludzi. Czysta miłość Heathcliffa zmienia się w antymoralną i antyspołeczną z powodu ambicji Cathy, by osiągnąć standard społeczny. Małżeństwo Cathy z Edgarem jest ciosem dla Heathcliffa, który cierpi i ma złamane serce. Opuszcza wrzosowiska, ale gdy wraca po wielu miesiącach nieobecności zaczyna mścić się za zniewagę. Miłość i nienawiść zaczynają przeplatać się ze sobą, tęsknota drąży duszę, a ciało usycha z pożądania...

W Wichrowych Wzgórzach miłość i nienawiść niosą destrukcyjne zachowania, które odbijają się na losie przyszłych pokoleń. Dzikie namiętności, tęsknoty i zemsta targają charakternymi bohaterami przemierzającymi wrzosowiska Yorkshire. Klasyka w najlepszym duchu i powieść skłaniajaca do refleksji nad relacjami ludzi. Serdecznie polecam:)

WPISY POWIĄZANE: 

,,Dziwne losy Jane Eyre"-Charlotte Brontë 

,,Shirley"-Charlotte Brontë

,,Villette"-Charlotte Brontë

,,Profesor"-Charlotte Brontë

,,Agnes Grey"-Anne Brontë

,,Lokatorka Wildfell Hall"-Anne Brontë

Tytuł: Wichrowe wzgórza

Autor: Emily Jane Brontë

Wydawnictwo: Wydawnictwo MG

Gatunek: klasyka

Tytuł oryginału: Wuthering Heights

Data wydania: 2021-04-14

Data 1. wyd. pol.: 1847-01-01

Data 1. wydania: 1847-12-01

Liczba stron: 448

ISBN: 9788377796986

Tłumacz: Piotr Grzesik

,,AGNES GREY"-ANNE BRONTE

Źródło

Anglia, XIX wiek. Osiemnastoletnia Agnes Grey pragnie zostać guwernantką. Chce wyjechać w świat i rozpocząć nowe, samodzielne życie, pracować na własne utrzymanie i odciążyć ojca, matkę oraz starszą siostrę od problemów finansowych. Przyjmuje pierwszą posadę u pani Bloomfild, gdzie ma uczyć sześcioletnią Mary Ann i siedmioletniego Toma. Przed wyjazdem po raz ostatni wybiera się na spacer po wrzosowiskach, żegna się z rodziną i pełna nadziei wyrusza w podróż. Czego doświadczy w nowym miejscu? Czy znajdzie przyjaźń lub miłość? 

Autorka przedstawia blaski i cienie pracy guwernantki w dziewiętnastowiecznej Anglii. Młodziutka Agnes po raz pierwszy w życiu musi sobie radzić sama po podjęciu pierwszej pracy. Przybywa do majątku pełna wzniosłych uczuć i zapału, ale szybko dostrzega, że pani Bloomfield jest zimna, chmurna i nieprzystępna, a sprawowanie opieki nad piskliwymi, niesfornymi łobuziakami, które nie chcą wypełniać swoich obowiązków staje się jej udręką każdego dnia. Bezskutecznie namawia, prosi, stawia do kąta za karę, kiedy dzieci nie chcą się uczyć. Agnes doznaje rozczarowań, ale wciąż przepełnia ją nadzieja, że w końcu coś się zmieni. Wszelkie przeciwności stara się pokonywać wytrwałością i cierpliwością. Zdusza w sobie rozżalenie, urażoną dumę i nie poddaje się, gdyż chce zachować posadę. Stara się pokazać bliskim, że bez względu na wszystko potrafi sprostać obowiązkom i wywiązać się z nich z podniesioną głową. Kiedy po raz kolejny doznaje upokorzenia lub ogarnia ją zmęczenie dodaje sobie odwagi recytując w myślach wiersz Byrona, a nieliczne wolne chwile nie spędza na biadoleniu nad swoim losem, lecz skupia się na pogłębianiu wiedzy, prowadzeniu korespondencji z rodziną i spacerach po okolicy. Stopniowo Agnes pokonuje wrodzoną nieśmiałość i nabiera wiary w siebie.

Anne Brontë ciekawie kreśli stosunki społeczne panujące na dworze oraz wśród ubogich włościan mieszkających na terenie majątku. Panny Murray z majątku Horton Lodge odwiedzają prostych chłopów w ich domach, gdyż zawsze przyjmują od nich pochlebne hołdy, słuchają starych historii i świeżych plotek. Okazjonalnie przynoszą im podarunki, ale nie garną się do wywiązywania ze złożonych im obietnic. W skutek błędów wychowawczych zachowują się często wobec chłopów w przykry sposób. Nie liczą się z ich uczuciami i nie postrzegają ich jako prawdziwych ludzi. Robią niestosowne uwagi na temat spożywanych przez nich pokarmów i ich manier przy stole. Śmieją się z ich prostego języka, naiwnych poglądów, a wiekowych ludzi prosto w twarz nazywają głupcami. Chłopi oburzają się takim zachowaniem panien Murray, ale ze strachu nie protestują. Młode dziewczyny uważają, że skoro chłopi są biedni i niewykształceni, to są głupi i prymitywni. Nie dostrzegają złożonych relacji między mieszkańcami dworu i włościanami. Autorka ciekawie też zestawia postępowanie proboszcza Hatfielda i młodego pastora Westona wobec mieszkańców. Hatfield odwiedzając ubogie domy od razu dopatruje się w nich uchybień i gromi za nie gospodarzy. Wytyka innym błędy nie widząc swoich. Jego przeciwieństwem jest Weston, który na początku sprawia wrażenie surowego, ale rozmawia z ludźmi w sposób bardzo grzeczny, spokojny, cierpliwy i nie lekceważy ubogich. 

,,Agnes Grey" to klasyczna powieść przepełniona nadzieją, gdzie duma walczy z rozpaczą, poczucie godności z upokorzeniem, szczera miłość z udawaną i rozbudzoną dla żartu. Leniwa akcja, angielskie pejzaże i niewątpliwy urok dziewiętnastowiecznej powieści. Zanurzcie się w tej klimatycznej powieści jednej z sióstr Brontë:)

WPISY POWIĄZANE:

 ,,Villette"-Charlotte Brontë

,,Profesor"-Charlotte Brontë

,,Dziwne losy Jane Eyre"-Charlotte Brontë

,,Shirley"-Charlotte Brontë

,,Lokatorka Wildfell Hall"-Anne Brontë

Tytuł: Agnes Grey

Autor: Anne Brontë

Wydawnictwo: Wydawnictwo MG

Kategoria: literatura piękna

Tytuł oryginału:  Agnes Grey

Data wydania: 2022-04-01

Data 1. wyd. pol.: 2012-06-04

Data 1. wydania: 1994-01-01

Liczba stron: 256

ISBN: 9788377798010

Tłumacz: Magdalena Hume

,,PROFESOR"-CHARLOTTE BRONTË

Źródło

Anglia. Crimsworth Hall. Młody William Cromsworth odmawia złożenia ślubów małżeńskich i kapłańskich, na które namawiają go bogaci wujowie. Z tego powodu między Williamem, a jego krewnymi powstaje nieodwracalny rozłam i mężczyzna wyjeżdża do starszego o dziesięć  lat brata, którego nie widział od wielu lat. Brat nie  jest zadowolony z jego przyjazdu, ale zatrudnia go w swojej fabryce jako kancelistę. William służy Edwardowi pilnie, punktualnie i wiernie. Po jakimś czasie praca jednak zaczyna go irytować, przepisywanie i tłumaczenie listów handlowych nudzi go. Coraz bardziej  cierpi z tego powodu w zamknięciu, dymie, jednostajności i bezradosnym zgiełku Bigben Close. Pomiędzy nim a bratem-pracodawcą z dnia na dzień pojawia się coraz większa antypatia.  Edwarda irytuje w Williamie południowy akcent, punktualność, pracowitość, skrupulatność i bardzo dobre wykształcenie. Ze złośliwością obserwuje Williama, aby wyłapać najdrobniejsze potknięcie.  Za ciężką pracę płaci mu groszowe wynagrodzenie. Jest bezwzględnym wyzyskującym chlebodawcą i nieugiętym tyranem. William pomimo złego traktowania pracuje jak maszyna, nie mówi o swoim zmęczeniu, nie prosi o urlop, nie szuka odmiany ani odpoczynku, nie zadaje się z hałaśliwym towarzystwem ani nie pije alkoholu. Hunsden,  pracownik fabryki obserwuje zachowanie Edwarda i Williama, a pewnego dnia głośno mówi, że William nigdy nie będzie dobrym kupcem, gdyż nie ma do tego zawodu predyspozycji. To wydarzenie sprawia, że William zaczyna zastanawiać się czego tak naprawdę chce w życiu, opuszcza pracodawcę-tyrana, zrzuca z siebie ciężar i znów ma w perspektywie wolność. Pod wpływem impulsu wyrusza do Brukseli.

,,Profesor" jest pierwszą powieścią Charlotte Brontë choć wydaną dopiero po jej śmierci i porównując ją z późniejszymi dziełami widać jak bardzo rozwinął się jej warsztat pisarski, jak nabrał charakterystycznego stylu i dojrzałości.

Moim zdaniem autorka dobrze oddaje w ,,Profesorze" aurę żeńskiej szkoły i panujących w niej stosunków damsko-męskich. Dużo jest zabawnych sytuacji związanych z nauką młodych panien przez nauczyciela mężczyznę, w dodatku również młodego. Ciche chichoty i szepty dziewcząt sprawiają, że William się rumieni i mówi cichym głosem, ale stopniowo rozprawia się z kokietkami i prowadzi zaplanowane lekcje sprawnie i rzeczowo. Z każdym dniem pracy w szkole poznaje także niewieście charaktery. Jego wyobrażenie o kobietach na początku zamyka się w stwierdzeniu, że są eteryczne, mgliste, lśniące i dopiero z czasem dostrzega, że kobiety potrafią kłamać, być oziębłe i grubiańskie. Spośród dziewcząt zapadła mi w pamięć Aurelia, wzór dziewczęcej niewinności, która ciska w nauczyciela różnej maści spojrzenia: przeciągłe, prowokacyjne, lubieżne, roześmiane, a gdy to nie pomaga, by William zwrócił na nią uwagę podczas lekcji zaczyna wzdychać i czasem jęczeć. Ogólnie belgijskie uczennice William opisuje jako mało pogodne, przyziemne i bezmyślne.

W ,,Profesorze" dostrzec można także refleksje na temat rozwijającej się miłości i stosunków damsko-męskich w epoce wiktoriańskiej. Williama fascynuje starsza dyrektorka szkoły pani Reuter. Prowadzą  wspólnie grę słowną, a po oficjalnych początkach znajomości zaczynają poszukiwać swojego towarzystwa. William często myśli o pani Reuter. Podoba mu się jej harmonia, świeżość, takt, charakter, rozsądek, uzdolnienia i śmiałe wyrażanie swojego zdania. Jest w stanie wybaczyć jej przebiegłość, interesowność, chytrość w działaniach i obłudę. Wszystko jednak do czasu... William dojrzewa jako mężczyzna i z czasem zaczyna rozumieć jakiej kobiety potrzebuje. Nie musi być piękna, nie musi być bogata, nie musi być nawet bardzo wykształcona, ale ważna dla niego staje się troska o drugiego człowieka, wrażliwość, stanowczość w działaniu, sumienność, wytrwałość i bezinteresowna miłość. 

Powieść ,,Profesor" w dorobku literackim Charlotty Brontë wypada dobrze, ale nie jest tak wciągająca jak ,,Dziwne  losy Jane Eyre" czy ,,Shirley", które zauroczyły mnie wiktoriańskim klimatem i pięknym językiem. W ,,Profesorze" widać, że autorka dopiero kształtuje swój styl, język i stara się uatrakcyjniać fabułę oraz nadać głębi psychologicznej bohaterom. Plusem tej powieści jest przedstawienie i krytyka relacji damsko-męskich w epoce wiktoriańskiej, atmosfera żeńskiej szkoły w Brukseli oraz ukazanie ambitnego mężczyzny, który do wszystkiego w swoim życiu dochodzi dzięki własnej pracy. Dla miłośników epoki i twórczości sióstr Brontë z pewnością będzie to ciekawa podróż czytelnicza.

WPISY POWIĄZANE:

,,Vilette"-Charlotte Brontë

,,Dziwne losy Jane Eyre"-Charlotte Brontë

,,Shirley"-Charlotte Brontë

Tytuł: Profesor

Autor: Charlotte Brontë

Wydawnictwo: Wydawnictwo MG

Gatunek: klasyka

Tytuł oryginału: The Professor

Data wydania: 2022-01-12

Data 1. wyd. pol.: 2012-10-03

Data 1. wydania: 2003-07-28

Liczba stron: 320

ISBN: 9788377797716

Tłumacz: Katarzyna Malecha

Cytaty: str. 24, 32, 33, 142

,,LOKATORKA WILDFELL HALL"-Anne Brontë

Źródło

Jednym z moich wyzwań czytelniczych jest przeczytanie wszystkich książek sióstr Brontë. Do tej pory miałam przyjemność poznać powieści spod pióra najstarszej siostry Charlotte Brontë: Villette, Dziwne losy Jane Eyre i Shirley. Anne Brontë podobnie jak jej siostry od wczesnej młodości pisała wiersze i opowiadania. W jej dorobku znajdują się dwie powieści: Agnes Grey i Lokatorka Wildfell Hall i właśnie o tej ostatniej chcę napisać.

Anglia, 1827 rok. W wiekowym dworze elżbietańskim Wildfell Hall pojawia się lokatorka, pani Graham, która w majestatycznym i zaniedbanym domiszczu zamieszkuje z synem i jedną starszą służącą Rachel. Lokalna społeczność usilnie chce poznać tajemniczą i piękną lokatorkę. Rodzą się kolejne plotki na temat dumnej, skrytej i małomównej kobiety noszącej się w żałobnych szatach. Nową sąsiadką zaintrygowany jest też Gilbert Markham z Linden-Car...

Anne Brontë prowadzi narrację dwutorowo i rozgrywające się wydarzenia poznajemy z perspektywy Gilberta, który pisze listy do przyjaciela Halforda oraz ze strony Heleny Graham i jej dzienników. Autorka skupia się na ukazaniu realiów życia kobiet w dziewiętnastowiecznej Anglii, relacjach małżeńskich oraz uzależnieniu od alkoholu. Helena jest przedstawiona jako inteligentna, wrażliwa i jednocześnie silna kobieta walcząca o niezależność, broniąca swoich poglądów i prawa do godnego życia. Nic dziwnego, że w świecie w którym rolę dominującą sprawują mężczyźni i bardzo często decydują o losie kobiet, żon i sióstr, Helena musi zachowywać pozory, kluczyć między jednym rozwiązaniem swoich problemów a drugim, zmagać się z niesprawiedliwymi pomówieniami, zachowywać cały czas czujność, a do tego chronić pięcioletniego syna Arthura. Sąsiedzi prawie nic o niej nie wiedzą i karmią swoją ciekawość plotkami, a przez to odbierają ją jako osobę nieuczciwą, praktykującą zwyczaje potępiane przez innych i poddają w wątpliwość wyznawane przez nią zasady. Gilbert stara się nie przywiązywać wiele uwagi do plotek na temat pani Graham. Kierują nim czyste intencje i w toku rozmów z Heleną coraz bardziej można dostrzec, że ich poglądy na wiele spraw życiowych są podobne. Mężczyzna stara się być lojalny i uczciwy wobec kobiet, dostrzega ich poświęcenie, ale czasem ulega gwałtownym namiętnościom. 

W powieści ,,Lokatorka Wildfell Hall" Anne Brontë wykreowała bardzo charakterystyczne postacie. Oprócz wspomnianych powyżej występuje między innymi Eliza Millward, młodsza córka pastora. Urocza, o figlarnych oczach, raz swawolna, a raz bojaźliwa i ostrożna. Jej starsza siostra Mary, pospolitej urody, cicha i rozsądna, która po śmierci matki zajmuje się prowadzeniem domu. Uwielbiają ją dzieci, ubodzy, psy i koty; ojciec ma do niej pełne zaufanie, ale wszyscy inni traktują ją jak powietrze. Wielebny Michael Millward, człowiek stałych zasad, silnych uprzedzeń i regularnych nawyków-nieznoszący sprzeciwu w żadnej postaci i żyjący w niezachwianym przeświadczeniu, że jego sądy są zawsze słuszne, a ci, którzy się z nimi nie zgadzają to godni pożałowania głupcy. Pani Wilson-wdowa po bogatym farmerze, rozmiłowana w plotkach, o zaściankowej mentalności. Jej dwóch synów: Robert, nieprzyjemny w obyciu grubianin zajmujący się uprawą ziemi i Richard, nieśmiały, pracowity młodzieniec przygotowujący się do wstąpienia na wyższą uczelnię dla duchownych. Córka pani Wilson, Jane-piękna, kształcona w szkole z internatem, z wygórowanymi ambicjami, którym trudno sprostać. Pan Lawrence-młody ziemianin, bogaty, spokojny, ułożony, który wynajmuje pani Graham swój dawny dwór w Wildfell Hall. Dużo w tej powieści jest barwnych postaci, a każda wzbudza emocje.

Autorka rewelacyjnie przedstawia realia kobiet i mężczyzn w XIX wieku. Bardzo zapadła mi w pamięć scena, gdy Rosie, siostra Gilberta i Fergusa rozmawia z matką, a konkluzja tej rozmowy jest taka, że ma sprzątać, gotować i doprawiać zawsze potrawy pod gust braci. Nikt nie liczy się z jej zdaniem i upodobaniami, a kiedy Rosie głośno mówi, że to niesprawiedliwe, matka odpowiada: Wiesz, Rosie, prowadząc gospodarstwo domowe trzeba nam pamiętać tylko o dwóch rzeczach: o tym, co wypada oraz o tym, co będzie najlepsze dla naszych dżentelmenów. Według tych słów kobiety powinny zadowalać się byle czym, a jeśli nie godzą się na takie traktowanie są napiętnowane przez otoczenie. Matka Gilberta jest zaskoczona, gdy syn mówi jej, że będzie dbał o wygodę i szczęście żony, tak samo jak żona o jego. Dla starszego pokolenia taka sytuacja jest nie do zaakceptowania.

,,Lokatorka Wildfell Hall" to wspaniała powieść o klasycznej formie, którą czyta się z wielką przyjemnością, wręcz płynie po kolejnych stronach książki z wypiekami na twarzy. Emocjonująca, z zawoalowanymi insynuacjami, niedopowiedzeniami stopniowo odkrywanymi w miarę rozwoju akcji, pełna dręczących pytań, domysłów, obaw, nadziei i rozterek bohaterów. Piękna powieść, którą serdecznie polecam:)

WPISY POWIĄZANE: 

,,Villette"-Charlotte Brontë

,,Dziwne losy Jane Eyre"-Charlotte Brontë

,,Shirley"-Charlotte Brontë

Tytuł: Lokatorka Wildfell Hall

Autor: Anne Brontë

Wydawnictwo: Wydawnictwo MG

Gatunek: klasyka

Tytuł oryginału: The Tenant of Wildfell Hall

Data wydania: 2021-09-15

Data 1. wyd. pol.: 2012-03-22

Data 1. wydania: 2008-04-17

Liczba stron: 528

ISBN: 9788377797372

Tłumacz: Magdalena Hume

Cytaty: str. 16, 57-58,