Kariera Nikodema Dyzmy to jedna z najsłynniejszych powieści Tadeusza Dołęgi-Mostowicza, która od lat bawi i skłania do refleksji nad ludzką naturą, ambicjami i społecznymi mechanizmami. Książka jest satyrą na polskie społeczeństwo okresu międzywojennego, a ukazując losy tytułowego bohatera – Nikodema Dyzmy –pokazuje, jak dzięki sprytowi i umiejętnościom manipulacji można dokonać sztucznego awansu społecznego.
Książka rozpoczyna się od wyjazdu Nikodema Dyzmy z rodzinnego Łyskowa, gdzie stracił pracę jako urzędnik pocztowy. W Warszawie poszukuje pracy, ale z różnych przyczyn nie może zagrzać miejsca na posadach. Zalega z opłatami za czynsz, nie ma za co kupić jedzenia i zdesperowany błąka się po ulicach. Zdaje sobie sprawę z faktu, że żadne pomyślniejsze perspektywy dla niego nie istnieją. Gdy przypadkowo w jego ręce trafia zaproszenie na raut organizowany przez Prezesa Rady Ministrów, postanawia pójść do Hotelu Europejskiego, by napełnić brzuch, nawet gdyby miano go stamtąd wyrzucić. Podczas rautu ktoś uderza w łokieć Dyzmę i wytrąca mu talerz z jedzeniem. Mężczyzna wpada we wściekłość i krzyczy na nieuważnego gościa, a przez to ściąga na siebie uwagę zgromadzonych. Nikodem Dyzma jest przerażony swoim wybuchem, ale wkrótce podchodzą do niego różni mężczyźni i gratulują, że dał reprymendę zadufanemu w sobie Terlikowskiemu. Dyzma z napełnionym żołądkiem i po wypitym koniaku uspokaja napięte nerwy, a pod koniec wieczoru majętny Leon Kunicki proponuje mu pracę administratora majątkami i zakładami przemysłowymi. Oszołomiony Dyzma zgadza się i od tego momentu jego życie zaczyna się zmieniać.
Narracja w książce jest pełna ironii i satyrycznych akcentów, co sprawia, że lektura jest nie tylko zabawna, ale także krytyczna wobec powierzchowności i korupcji władzy. Autor w mistrzowski sposób portretuje postać Dyzmy jako człowieka próżnego, ambitnego i gotowego na wszystko, by osiągnąć sukces, co czyni go uniwersalnym symbolem społecznych ambicji i fałszu. Książka porusza tematy takie jak dążenie do kariery, manipulacja, fałszywa tożsamość oraz mechanizmy społecznego awansu. Styl Tadeusza Dołęgi-Mostowicza jest barwny, pełen humoru i celnej krytyki, co sprawia, że powieść jest zarówno rozrywkowa, jak i skłaniająca do refleksji nad ciągle działającymi mechanizmami społecznymi.
Kariera Nikodema Dyzmy to lektura obowiązkowa dla miłośników literatury satyrycznej i tych, którzy chcą lepiej zrozumieć mechanizmy społeczne i ludzką naturę. To powieść, która mimo upływu lat pozostaje aktualna i inspirująca do analizy własnych motywacji oraz otaczającego świata. Serdecznie polecam:)
WPISY POWIĄZANE:
,,Trzecia płeć"-Tadeusz Dołęga-Mostowicz
,,Trzy serca"-Tadeusz Dołęga-Mostowicz
,,Znachor"-Tadeusz Dołęga-Mostowicz
,,Profesor Wilczur"-Tadeusz Dołęga-Mostowicz
Tytuł: Kariera Nikodema Dyzmy
Autor: Tadeusz Dołęga-Mostowicz
Wydawnictwo: Wydawnictwo MG
Kategoria: literatura piękna
Data wydania: 2025-04-09
Data 1. wyd. pol.: 1955-01-01
Data 1. wydania: 2013-11-05
Liczba stron: 368
ISBN: 9788382411126