,,PIERWSZA OSOBA"-RICHARD FLANAGAN

Źródło

Australia, przełom lat 80. i 90. XX wieku. Młody pisarz Kif Kehlmann otrzymuje propozycję, by w sześć tygodni napisać autobiografię najsłynniejszego oszusta w dziejach Australii Siegfrieda Heidla, który ukradł bankom siedemset milionów dolarów i czeka na proces. Kif za napisanie książki ma otrzymać honorarium w wysokości dziesięciu tysięcy dolarów i dzięki niemu mógłby wyjść z ubóstwa oraz zapewnić środki do życia powiększającej się rodzinie. Przyjmuje propozycję, ale w miarę postępów pracy ma coraz więcej wątpliwości, bo dlaczego słynny oszust wybrał niedoświadczonego pisarza do spisania wspomnień? Czy to kolejny przekręt Heidla przed procesem?

Kif już od początku spisywania wspomnień oszusta ma wątpliwości. Według wytycznych wydawcy ma zmusić Heidla do podzielenia się informacjami na temat przekrętów i napisać bestseller. Historia ma być opowiedziana w prosty sposób, dla szerokiego grona odbiorców, by na niej zarobić. Nie tak łatwo jednak wydobyć potrzebne informacje od oszusta, który odpowiada na konkretne pytania fragmentami komentarzy z gazet lub wymyśla brakujące fakty sugerując, że mogą one zaszkodzić ważnym osobistościom w kraju. Heidl uważa, że wszyscy są oszustami. Każdy udaje kogoś innego, więc dlaczego on miałby być inny? Igra w ten sposób z Kifem i prowokuje go, by bardziej naciskał z pytaniami, a kiedy zostają one zadane odpowiada półsłówkami. Sprawdza jak daleko może posunąć się w relacjach z Kifem. Nie chce powiedzieć mu nic istotnego, co mogłoby przybliżyć do prawdy i napisania książki, bo tak naprawdę nie jest zainteresowany spisaniem autobiografii, a jedynie wypłacanym w ratach honorarium od wydawcy. Początkowo Kif nie może ruszyć w żaden sposób z napisaniem książki, by jak najszybciej zainkasować honorarium i wrócić do domu, gdzie czeka na niego żona w ciąży bliźniaczej i trzyletnia córka. Po całkowitym paraliżu duszy i umysłu spowodowanego zachowaniem Heidla, problemami finansowymi i brakiem weny twórczej nagle dostaje olśnienia i głowę wypełniają mu kolejne zdania, które zapisuje.

Dylemat związany z tym, czy podjąć się spisania autobiografii Heidla jest mało znaczący w obliczu problemów finansowych. Kif i jego rodzina są bez grosza, perspektyw i mienia. Mają tak niewiele, że nawet nie zdają sobie sprawy z tego, że nie mają prawie nic. Nie obchodzi ich to. Wszystko czego im brakuje jest nieciekawe i nieistotne. Przyszłość stanowi nieskończony horyzont, nad którym słońce wciąż lśni wczesnoporanną obietnicą. Istnieje dla nich tylko dzień dzisiejszy. Sytuacja zmienia się, gdy Suzi zachodzi w mnogą ciążę. Mają już jedno dziecko i zdają sobie sprawę ile pracy, pieniędzy i czasu potrzeba, by je wychować. Zaczynają być przerażeni, bo ledwo wiążą koniec z końcem i dociera do nich, że na pewno nie wystarczy im środków do życia, gdy urodzą się bliźniaki. Kif pracuje fizycznie, a wieczorami lub wcześnie rano zmusza się do pisania, by chaos notatek, pomysłów i anegdot zamienić we własną powieść. Jego pisarstwu brak jednak duszy. Miota się między odliczaniem pieniędzy na ratę kredytu malutkiego mieszkania, zakupem pieluch i jedzenia, naprawą pralki i pisaniem książki. Tych światów nic nie łączy. Pisanie jest jakby drugą osobą, a życie pierwszą. Gdy dzwoni do niego Ray z propozycją napisania książki o Heidlu, Kif tak naprawdę nie ma już żadnego wyboru. Musi zostać pisarskim murzynem i ubrudzić ręce, by przeżyć.

Richard Flanagan oparł fabułę powieści na własnych doświadczeniach jako ghost writera, gdy w 1991 roku jako młody pisarz próbował ukończyć swoją pierwsza powieść zaproponowano mu dziesięć tysięcy dolarów za napisanie w sześć tygodni autobiografii Johna Friedricha, jednego z najbardziej znanych australijskich oszustów, który zdefraudował prawie trzysta milionów dolarów australijskich podczas pełnienia funkcji dyrektora wykonawczego Krajowej Rady Bezpieczeństwa. Friedrich potrafił przekonać bankierów, by pożyczyli mu oraz Radzie ogromne pieniądze, ale też rozpowszechniał plotki niemające nic wspólnego z rzeczywistością na temat organizacji, którą reprezentował. Flanagan dzieląc się swoją historią i emocjami z pracy nad autobiografią Friedricha pokazuje jak szczerość wspomaga niezbędne ludziom kłamstwo i jak to kłamstwo ułatwia  im życie.

Jeśli macie ochotę poznać najsłynniejszego oszusta Australii oraz życie Richarda Flanagana z tego okresu sięgnijcie po ,,Pierwszą osobę", która ukazała się właśnie w księgarniach:)

WPISY POWIĄZANE:
,,Pragnienie"-Richard Flanagan
,,Nieznana terrorystka"-Richard Flanagan

Tytuł: Pierwsza osoba
Autor: Richard Flanagan
Tłumaczenie: Maciej Świerkocki
Wydawnictwo: Wydawnictwo Literackie
Tytuł oryginału: First Person
Data wydania: 27 lutego 2019
ISBN: 9788308068267
Kategoria: literatura współczesna
Cytaty: str. 54, 25