,,PASAŻER" I ,,STELLA MARIS"CORMAC McCARTHY-RECENZJA PREMIEROWA

Od wielu lat jestem fanką twórczości współczesnego amerykańskiego pisarza, scenarzysty i dramaturga Cormaca McCarthy'ego, który zasłynął takimi książkami jak: Droga, Krwawy południk, Dziecię boże, Suttree, To nie jest kraj dla starych ludzi czy tzw. trylogią graniczną składającą się z Rączych koni, Przeprawy oraz Sodomy i Gomory. W dniu 28 czerwca 2023 roku ukazały się nakładem Wydawnictwa Literackiego kolejne książki autora: Pasażer i Stella Maris, które okazały się ostatnimi publikacjami w dorobku Cormaca McCarthy'ego, gdyż 13 czerwca 2023 roku świat obiegła informacja o śmierci pisarza. Niestety nie powstaną już nowe wspaniałe powieści, ale wciąż można cieszyć się tymi, które są i dzisiaj zachęcam Was do sięgnięcia po mistrzowski duet powieściowy-Pasażera oraz Stellę Maris.

Obie powieści łączą się ze sobą. Akcja Pasażera rozgrywa się w 1980 roku w południowej części Stanów Zjednoczonych w Missisipi, gdzie Bobby Western, nurek głębinowy zostaje przewieziony śmigłowcem o pierwszej w nocy, by dostać się do zatopionego samolotu. Po zbadaniu wraku okazuje się, że na pokładzie znajduje się dziewięć ciał, ale nie ma czarnej skrzynki i jednego pasażera. Western jest doświadczonym nurkiem i wiele razy wydobywał z wody wielkogabarytowe ładunki, ale w związku z tym zleceniem pojawia się coraz więcej pytań, a na dodatek ktoś przeszukuje jego mieszkanie i wciąż pojawiają się w jego otoczeniu agenci federalni. Stella Maris rozgrywa się w 1972 roku w Wisconsin i tutaj wydarzenia przedstawione są z perspektywy dwudziestoletniej Alice, siostry Bobby'ego, która jest genialną matematyczką i skrzypaczką. Dziewczyna zostaje przyjęta do zakładu psychiatrycznego i w trakcie rozmów z terapeutą opowiada o życiu swojej rodziny. 

Autor przedstawiając koleje życia rodzeństwa i łączącej ich głębokiej więzi nawiązuje do motywu dziedziczenia winy. Bobby i Alice są dziećmi współtwórcy bomby atomowej niosącej zniszczenie dla wielu tysięcy ludzkich istnień. Projekt Manhattan staje się jednym z najważniejszych projektów rządowych w Stanach Zjednoczonych i zapoczątkowuje nową erę budzącą grozę. Nie tylko ojciec postrzegany jest jako czarny charakter, ale także matka, która pracuje w Y-12 przy kalutronie. W promieniu pięciuset mil jest to najlepiej płatna i jedyna praca, więc ludzie, by ją dostać stoją w błocie przed szopą ze sklejki od piątej rano i nie zastanawiają się nad przyszłymi konsekwencjami. Alice i Bobby nie widują ojca przez długi czas, gdyż zajmuje się detonowaniem bomb na południowym Pacyfiku. Nad rodziną wisi klątwa, poczucie winy oraz żal po zrzuceniu bomb na Hiroszimę i Nagasaki. Alice nie może sobie poradzić z odziedziczoną winą, gdyż uważa, że wszyscy są zbiorowiskiem wspomnień. Nic nie znika. Wszystko, co się wydarzyło, w dużej mierze ciągle jest. 

Wydarzenia w Pasażerze zostały przedstawione z męskiej perspektywy, czyli Bobby'ego studiującego matematykę i fizykę, biorącego udział w rajdach samochodowych w Europie, strzelającego z pokładu śmigłowca w Wietnamie czy wykonującego niebezpieczną pracę nurka głębinowego. W tej części doskonale uwidacznia się pierwiastek męski. Autor jednak od pięćdziesięciu lat planował napisanie powieści z perspektywy kobiecej i właśnie w Stella Maris spełnił swoje marzenie oddając głos Alice. Uważam, że udało mu się w dużej mierze przeniknąć do umysłu i duszy kobiety, gdyż kreśli postać nie tylko zdolnej matematyczki, ale też wrażliwej, pięknej i zakochanej dziewczyny.

Ostatnie powieści Cormaca McCarthy'ego tworzą spójną całość i zamykają jego wspaniały literacki dorobek. Każdy znajdzie coś innego w tych oryginalnych, przemyślanych powieściach, które pokazują, że wolność jest warta każdej ceny, że należy spełniać własne marzenia i dążyć do osiągnięcia szczęścia, że życie niesie ze sobą przemiany, a miłość nie jest taka jednoznaczna. Serdecznie polecam Pasażera oraz Stellę Maris:)

Tytuł: Pasażer

Autor: Cormac McCarthy

Wydawnictwo: Wydawnictwo Literackie

Cykl: Pasażer (tom 1)

Gatunek: literatura piękna

Tytuł oryginału: The Passenger

Data wydania: 2023-06-28

Data 1. wyd. pol.: 2023-06-28

Data 1. wydania: 2022-10-25

Liczba stron: 528

ISBN: 9788308081327

Tłumacz: Robert Sudół

Cytaty str.: 152

,,MIASTO W OGNIU"-DON WINSLOW

Don Winslow zachwyca mnie swoimi książkami, trudno się od nich oderwać, a akcja w nich mknie błyskawicznie, więc kiedy tylko ukazuje się nowy tytuł natychmiast po niego sięgam. Kilka dni temu przeczytałam kolejną powieść autora ,,Miasto w ogniu", pierwszy tom z cyklu ,,Danny Ryan".

Providence, Rhode Island, 1986 rok. Danny i Terri, Jimy i Angie, Pat i Sheila oraz Liam wychowali się w tym samym mieście, gdzie mieszkali ich rodzice. Wspólnie jeżdżą na wakacje, widują się prawie codziennie i nie wyobrażają sobie, że mogliby żyć w innym miejscu. Danny pracuje w dokach, ale zanim do nich trafił wypływał na połowy ryb. Z biegiem lat coraz częściej wracał z pustymi sieciami. Podobnie jak jego koledzy czuł się zawstydzony i zły, że nie ma pieniędzy na spłatę kredytu hipotecznego czy zapłatę czynszu. Sezony letnie bywały jeszcze dobre, gdyż oprócz udanych połowów na mieczniki i tuńczyki mogli organizować sportowe połowy dla bogatych gości, ale po ciepłych miesiącach następował martwy sezon. Danny nie chce mieć nic wspólnego z wymuszeniami, hazardem i uprowadzeniami ciężarówek dla gangu, ale kiedy żeni się z Torri i dostaje pracę w dokach od czasu do czasu pomaga zniknąć niektórym towarom, by mieć zastrzyk gotówki. Pewnego dnia oddając przysługę irlandzkiej mafii zostaje wciągnięty w konflikt między gangami, z którego nie ma ucieczki.

Autor bardzo interesująco przedstawił historię dwóch walczących ze sobą imigrandzkich rodzin o wpływy w mieście. Pokazuje jak stopniowo Irlandczycy z Dogtown i Włosi na Federal Hill ustalają granice w Nowej Anglii. Wojna Murphych z Morettimi zaczyna się od incydentu, urażonej dumy i rywalizacji o piękną kobietę, a przeradza w zaciekłą i brutalną walkę. Młode byczki rozpalone z oburzenia i chęci zemsty nie patrzą na ustalony od lat porządek-pragną krwi i nowej hierarchii. Stare byki chcą już tylko siedzieć na plaży, wygrzebywać małże, łapać kraby, urządzać sobie drzemki i bawić się z wnukami, gdyż pieniądze już zarobili i przedłużyli rodziny, pragną spokoju. Następuje walka nie tylko między mafijnymi rodzinami, ale także pomiędzy pokoleniami.

,,Miasto w ogniu" to wciągająca kryminalna powieść z szybką akcją, prostymi dialogami i bez zbędnych opisów. Nie mogę napisać, że jest rewelacyjna, jak poprzednie książki ,,Granica" czy ,,Skorumpowani", ale dobrze się ją czyta, bohaterowie wzbudzają emocje swoim postępowaniem i mam ochotę poznać ich dalsze losy. Książkę polecam na uatrakcyjnienie wieczoru:)

WPISY POWIĄZANE:

,,Skorumpowani"-Don Winslow

,,Granica"-Don Winslow

Tytuł: Miasto w ogniu

Autor: Don Winslow

Wydawnictwo: HarperCollins Polska

Cykl: Danny Ryan (tom 1)

Kategoria: kryminał, sensacja, thriller

Tytuł oryginału: City on Fire

Data wydania: 2022-04-27

Data 1. wyd. pol.: 2022-04-27

Data 1. wydania: 2021-09-21

Liczba stron: 368

ISBN: 9788327676504

Tłumacz: Alina Patkowska

,,CZAS ODNALEZIONY"-MARCEL PROUST

Nadszedł czas zakończenia czytelniczej przygody z cyklem W poszukiwaniu straconego czasu Marcela Prousta. Przeczytałam siódmy tom cyklu Czas odnaleziony i pożegnałam się z Marcelem oraz wszystkimi bohaterami, którzy zmieniali się, dojrzewali, starzeli się, aby ostatecznie odnaleźć tytułowy Czas.

Główny bohater pogrąża się we wspomnieniach i powraca do ludzi, a także miejsc które opisywał w poprzednich tomach swojego dzieła. Historia jego życia zatacza koło i Marcel odnajduje czas oraz swoje miejsce we wszechświecie. Jeszcze raz przeżywa minione chwile, emocje, miłości, ale patrzy na nie w inny sposób, bardziej dojrzale i z innej perspektywy. Dochodzi do wniosku, iż wszystko na świecie ulega zniszczeniu. Przemija uroda, miłość i ból, a smutek pozostawia po sobie jeszcze mniej śladów niż piękno. Ponownie ogarniają go wątpliwości w możliwości pisarskie, ale zmierza uparcie do ukończenia swojego dzieła pomimo zbliżającej się śmierci. Szczególną uwagę zwracają fragmenty powieści poświęcone sytuacji we Francji podczas I wojny światowej, gdyż autor opisuje, jak zachowywali się niektórzy ludzie podczas zaciemnienia Paryża i ostrzału. Dla wielu osób nie tyle uwolniona moralność była obecnie nęcąca, ile ciemność, która nagle opanowała ulice. Niejeden spośród nowych pompejańczyków uciekających od ognistej kary zapuścił się w korytarze metra, czarne niby katakumby.  Dobrze wiedzieli, że nie byli sami. Ciemność, gdy niespodzianie obejmuje wszystko, budzi pokusę nieodpartą dla wielu z tej przyczyny, że się omija w niej pierwszą fazę rozkoszy i natychmiast jesteśmy wprowadzeni w sferę  pieszczot, co zwykle wymaga trochę czasu...w ciemnościach znika cała tradycyjna gra, ręce, wargi, ciała podejmują bezpośrednio działanie. Autor opisuje szereg mężczyzn z bogatego świata arystokratów, którzy wykazują niezdolność opierania się niskim uciechom i choć zewnętrznie są urodziwi, dobrze wychowani, to posiadają jakieś defekty wewnętrzne, które sprawiają, że nie są w stanie przeciwstawić się jakiemukolwiek zboczeniu.

Marcel Proust w swoim dziele w specyficzny sposób traktuje czas i przestrzeń opierając je na rozważaniach filozoficznych, psychologicznych i estetycznych. Wciąż można analizować od nowa cykl W poszukiwaniu straconego czasu i odkrywać kolejne aspekty dzieła. Trzeba jednak przyznać słuszność autorowi, że tylko sztuka może przezwyciężyć niszczycielską moc czasu i choć Proust zmarł w 1922 roku, to jego książki wciąż są wznawiane i czytane przez rzesze ludzi. Warto choć raz przeczytać i rozsmakować się w pięknym, kunsztownym i niepowtarzalnym stylu autora. 

WPISY POWIĄZANE:

,,Nie ma Albertyny"-Marcel Proust

,,Uwięziona"-Marcel Proust

,,Sodoma i Gomora"-Marcel Proust

,,Strona Guermantes"-Marcel Proust

,,W stronę zakwitających dziewcząt"-Marcel Proust

..W stronę Swanna"-Marcel Proust

Tytuł: Czas odnaleziony

Autor: Marcel Proust

Wydawnictwo: Wydawnictwo MG

Cykl: W poszukiwaniu straconego czasu (tom 7)

Gatunek: klasyka

Tytuł oryginału: À la recherche du temps perdu. Le temps retrouvé

Data wydania: 2023-06-14

Data 1. wyd. pol.: 1960-01-01

Liczba stron: 352

ISBN: 9788377799079

Tłumacz: Maciej Żurowski

Cytaty str: 145

,,MANSFIELD PARK"-JANE AUSTEN

Mansfield Park to piąta powieść angielskiej pisarki Jane Austen, którą przeczytałam w ostatnim czasie. Po raz pierwszy powieść ukazała się w 1814 roku i była trzecią książką w dorobku autorki. 

W Mansfield Park na tle XIX-wiecznej prowincjonalnej Anglii zostały przedstawione  losy Fanny Price, ubogiej dziewczynki wychowywanej w domu zamożnego wujostwa, pragnącego dać młodej dziewczynie wykształcenie oraz możliwość poznania odpowiedniego towarzystwa i świata. Państwo Bertram zostają prawdziwymi i konsekwentnymi opiekunami dziesięcioletniej Fanny, która jest bardzo nieśmiała, zalękniona i przejęta tęsknotą za domem oraz rozstaniem z ukochanym bratem. Dziewczynka przeżywa milczenie lady Bertram, a poważny wygląd sir Thomasa przejmuje ją grozą. Starsze kuzynki-Julia i Maria, sprawiają jej przykrość komentarzami i zawstydzają jeszcze bardziej uwagami o nieśmiałości. Tylko kuzyn Edmund poświęca jej więcej uwagi, pomaga w aklimatyzacji, okazuje życzliwość i stara się zmniejszyć codzienne lęki. Edmund jest wyjątkowo rozsądnym, pożytecznym i honorowych młodzieńcem. Dba o uczucia Fanny, doradza jej  i pociesza w trudnych chwilach. Wie, że kuzynka jest inteligentną, bystrą i rozsądną dziewczyną, która bardzo lubi czytać książki. Fanny stopniowo przyzwyczaja się do życia w Mansfield Park, ale kiedy ma osiemnaście lat zdaje sobie sprawę, iż nie może liczyć na zbyt wiele w swoim życiu, gdyż wciąż traktowana jest jak uboga krewna, a dla ludzi wokół niej liczą się tylko pieniądze i wysoka pozycja społeczna. Życie w domu Bertramów zmienia przyjazd Mary i Henry'ego Crawfordów, krewnych pastora mieszkających obok dworu. Pojawiają się nowe okazje do nawiązywania bliższych znajomości i sympatii między młodymi ludźmi.

Moim zdaniem Jane Austen napisała dobrą, ale dosyć trudną w odbiorze powieść ze względu na to, że poznając losy Fanny Price i rodziny Bertramów oraz Crawfordów, trzeba dobrze znać realia i wartości etyczne XIX-wiecznego angielskiego społeczeństwa. Bez tego trudno jest współczesnemu czytelnikowi właściwie zinterpretować fabułę i postępowanie bohaterów. Postacie zostały ciekawie zróżnicowane i z jednej strony autorka ukazała dobrą, troskliwą i nieśmiałą Fanny oraz szczerego, bezinteresownego i z natury grzecznego Edmunda, a z drugiej strony przedstawiła hulaszcze i nieodpowiedzialne postępowanie Toma, starszego brata Edmunda, a także cynizm i nie liczenie się z uczuciami innych ludzi Henry'ego Crawforda. Akcja powieści toczy się leniwie do przodu i przerywana jest, co jakiś czas, zabawnymi lub smutnymi wydarzeniami. 

Mansfield Park Jane Austen to wiktoriańska powieść klasyczna z rozbudowanym wątkiem społeczno-obyczajowym i zróżnicowanymi bohaterami obdarzonymi cechami typowymi dla ludzi żyjących w XIX-wiecznej Anglii. Autorka porusza w książce wiele ważnych problemów i dylematów etycznych.  Chociaż powieść ta różni się od Rozważnej i romantycznej czy też Dumy i uprzedzenia, to jestem pewna, że każdy kto lubi angielski klimat odnajdzie w niej coś dla siebie. 

WPISY POWIĄZANE:

,,Rozważna i romantyczna"-Jane Austen

,,Duma i uprzedzenie"-Jane Austen

,,Persfazje"-Jane Austen

,,Opactwo Northanger"-Jane Austen

Tytuł: Mansfield Park

Autor: Jane Austen

Wydawnictwo: Wydawnictwo MG

Gatunek: klasyka

Tytuł oryginału: Mansfield Park

Data wydania: 2023-05-31

Liczba stron: 512

Tłumacz: Anna Przedpełska-Trzeciakowska