,,SAMA NA DRODZE,, - LE TAN SITEK

Le Tan Sitek urodziła się w Chinach, a dzieciństwo i młodość spędziła w Wietnamie. W czasach komunistycznych studiowała architekturę w Polsce. Wyszła za mąż za Polaka, a obecnie mieszka z rodziną w Norwegii. 

Książka ,,Sama na drodze,, zawiera wiele wątków autobiograficznych, a autorka sama ją przetłumaczyła z języka wietnamskiego na polski.

An córka wietnamskich rewolucjonistów mieszka z rodzicami i siostrami w Chinach. Kiedy ma 8 lat jej ukochany tata umiera. Mama odnajduje rodzinę zmarłego męża, której nigdy wcześniej nie poznała i jedzie z dziećmi do wietnamskiej wioski Pho Dong, aby poznać członków rodziny i powiedzieć im o śmierci. Spotkanie jest bardzo udane pomimo towarzyszących im okolicznościom. Szczególna więź tworzy się od razu pomiędzy An a babcią, obie mają wrażenie jakby znały się od zawsze.  Mama musi wracać do pracy w mieście, ale An zauroczona życiem na wsi, które jest czymś nowym dla niej i kierowana chęcią poznania ukochanych miejsc taty, po rozmowie z babcią, zostaje w wiosce. Mama wyjeżdża z młodszą siostrą i po wakacjach ma zabrać An z powrotem. Sytuacja jednak się komplikuje i dziewczynka pozostaje u babci dłużej. Zaczyna chodzić do pierwszej klasy w szkole podstawowej, a także uczy się wykonywać różne prace w domu z ciocią i babcią. Wujek zastępuje jej nieżyjącego tatę. Po roku mama przysyła po nią znajomego kierowcę, aby zabrał ją do domu. Jednak dziewczynka po tym jak dowiedziała się, że mama wyszła ponownie za mąż, kategorycznie nie chce wracać. Wkrótce wybuchają walki wyzwoleńcze z Francuzami, powrót jest niemożliwy, i tak z krótkiej wizyty pobyt An przeciąga się do 9 lat.

W tym czasie nie widuje się z mamą ani rodzeństwem, piszą tylko do siebie listy.

Dziewczynka otoczona miłością babci, wujków, cioć wdraża się do nowego życia. Nawiązuje przyjaźnie, dojrzewa, kończy szkołę średnią, przeżywa pierwsze porywy serca, pisze wiersze.

,,Mówisz,

Że zapomniałam 

To dlatego wciąż marzę

W nocy widzę cię we śnie

W dzień za mgłą

Źródło mej poezji

Mówisz,

Że zapomniałam

To dlaczego ciągle czekam

Wbrew czasowi, który mija

Wbrew mgłom, wiatrom i wichurom

Wciąż ta sama pozostanę

Mówisz,

Że zapomniałam

to dlaczego przy zmierzchu

Żółte liście na wiejskim firmamencie więdną

Czuję kłucie serca

Mówisz,

Że zapomniałam

To dlaczego czuwanie nocą dawno minęło

Zimna nocna rosa opuściła gałęzie

Wciąż marzę o tobie

Łza spadła w moją duszę - zamarznięta.,,

 Uczy się tkać, hodować jedwabniki, uprawiać warzywa i owoce, gotować. Poznaje tradycje, obyczaje oraz święta wietnamskie. 

Bardzo zżywa się z nową rodziną, ale też tęskni za matką i rodzeństwem.

Kiedy w 1957 roku wojna się kończy wybucha wielka radość. Okres kolonialnego panowania Francji w Wietnamie zakończył się. Następuje odbudowa kraju w duchu komunistycznym. Po 9 latach rozłąki nadszedł czas na spotkanie An z matką, rodzeństwem i ojczymem. An już nie jest samotną, małą dziewczynką, ale młodą kobietą. 

Jak przebiegło spotkanie po latach? Jakie relacje nawiąże matka z córką? Który dom wybierze An?

Aby poznać odpowiedź zapraszam do lektury:)

W powieści podobały mi się opisy życia codziennego na wietnamskiej wsi, tak inne niż w Polsce. Przygotowywanie tradycyjnych potraw, hodowanie jedwabników, teksty wietnamskich piosenek.

Tło historyczne, czyli wojna wietnamsko - francuska i uparty, zaciekły, pełen poświęcenia ,,pęd,, Wietnamczyków do wolności.

Nie podobało mi się natomiast prowadzenie narracji w trzeciej osobie, wręcz mnie to irytowało na początku. W miarę czytania przyzwyczaiłam się do tego, ale uważam, że pisanie w formie pamiętnika byłoby o wiele lepsze. Język powieści jest dość prosty, ale to pewnie wynika z tłumaczenia.

Książkę polecam Czytelnikom zainteresowanym krajami Dalekiego Wschodu, historią i kulturą Wietnamu.

Nie polecam tym, którzy nastawieni są na porywającą i wciągającą lekturę, bo całkowicie się zrażą. 

http://www.almamer.pl/instytut_wietnam_wydarzenia.php

Le Tan Sitek

Dalsze losy An można poznać w książce ,,Na rozdrożu,, gdzie opisuje swój pobyt w Polsce.